Η βιολογική θεραπεία δεν είναι σωτηρία. Δεν σημαίνει ότι είναι φυσικό και οι παρενέργειες είναι φρικτές
Όταν πριν από λίγο καιρό γινόταν περισσότερος λόγος για τις δυνατότητες της βιολογικής θεραπείας, έγινε στόχος που αντιπροσωπεύει την ελπίδα και τη σωτηρία για ένα σημαντικό μέρος των ασθενών. Πολλοί το είδαν ως κάτι «φυσικό» και άρα ακίνδυνο και η τιμή του και η περιορισμένη διαθεσιμότητα του έδωσαν τη σφραγίδα του καλύτερου και πιο αποτελεσματικού φαρμάκου.
Με την πάροδο του χρόνου, αποδεικνύεται ότι ακόμη και αν η βιολογική θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο σε συγκεκριμένες ενδεικνυόμενες περιπτώσεις, η αποτελεσματικότητά της είναι συχνά εκπληκτική. Και με την τρέχουσα έλευση της γενιάς των λεγόμενων βιοομοειδών φαρμάκων, επιτέλους πιο προσιτά.
Φυσικός? Βιοτεχνολογικό!
Αν και μπορεί να φαίνεται ότι η βιολογική θεραπεία είναι η τελευταία κραυγή της σύγχρονης ιατρικής, κέρδισε ήδη τη θέση της στη δεκαετία του ’80 του περασμένου αιώνα με τη μορφή ινσουλίνης. Σταδιακά, προστέθηκαν και άλλες ουσίες που χρησιμοποιούνται, για παράδειγμα, για τη θεραπεία του ίκτερου ή της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Το κερασάκι στην τούρτα ήταν τα λεγόμενα μονοκλωνικά αντισώματα, τα οποία επικρατούν ακόμη και σήμερα, είτε στη ρευματολογία, είτε στην ογκολογία, στη γαστρεντερολογία ή σε άλλους ιατρικούς τομείς.
«Το όνομα βιολογική θεραπεία μπορεί να δίνει την εντύπωση ότι πρόκειται για φυσικά προϊόντα, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα πολύ προηγμένο προϊόν της βιοτεχνολογικής φαρμακευτικής βιομηχανίας», εξηγεί την αρχή αυτής της θεραπείας, ο ρευματολόγος καθ. MD Petr Němec, Ph.D. «Είναι συχνά προϊόντα ενός γενετικά τροποποιημένου ζωντανού οργανισμού, για παράδειγμα ορμόνες ή αντισώματα, που παρεμβαίνουν με πολύ στοχευμένο τρόπο στην ουσία συγκεκριμένων ασθενειών, είτε πρόκειται για φλεγμονές, αυτοάνοσα, καρκίνο ή νευρολογικές παθήσεις. Για παράδειγμα, στα αυτοάνοσα νοσήματα καταστέλλει τη φλεγμονώδη διαδικασία ή, αντίθετα, στην ογκολογική θεραπεία, υποστηρίζει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, το οποίο μπορεί να εξαφανίσει από μόνο του τα καρκινικά κύτταρα», διευκρινίζει.
Μπορεί επίσης να ειπωθεί ότι η βιολογική επεξεργασία είναι πιο συγκεκριμένα εστιασμένη από την «κλασική», γιατί είναι σε θέση να χτυπήσει πολύ συγκεκριμένους στόχους. Από την άλλη πλευρά, τα βιολογικά σκευάσματα τείνουν να είναι πιο ευαίσθητα στη θερμότητα και το φως, συχνά δεν μπορούν να ληφθούν από το στόμα και πρέπει να χορηγούνται με ένεση.
Εντερικές φλεγμονές, ημικρανίες κ.λπ.
Η γαστρεντερολογία, που ασχολείται με τις φλεγμονώδεις παθήσεις του εντέρου, είναι επίσης ένας τομέας όπου η βιολογική θεραπεία έχει προνομιακή θέση. Περίπου 70.000 ασθενείς μόνο στην Τσεχική Δημοκρατία αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα, είτε πρόκειται για νόσο του Crohn είτε για ελκώδη κολίτιδα. Γι’ αυτούς η νέα γνώση στην ανάπτυξη της βιολογικής θεραπείας είναι μια μεγάλη ευκαιρία.
«Η βιολογική θεραπεία είναι η πιο αποτελεσματική μορφή ιατρικής θεραπείας της φλεγμονής του εντέρου. Η έναρξη της επίδρασής του είναι συνήθως πολύ γρήγορη, σε ασθενείς με νόσο του Crohn το αποτέλεσμα εμφανίζεται στο 80 έως 90 τοις εκατό των περιπτώσεων κατά τη διάρκεια της αρχικής, λεγόμενης φάσης επαγωγής. Σε ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα, το αρχικό αποτέλεσμα είναι λίγο χαμηλότερο, το παρατηρούμε στο 70 έως 80 τοις εκατό των θεραπευόμενων. Αυτή η θεραπεία μπορεί επίσης να μειώσει τον κίνδυνο μακροχρόνιων επιπλοκών, όπως μόνιμη βλάβη στο εντερικό τοίχωμα, συρίγγιο ή στένωση του εντέρου», εξηγεί ο MUDr. Milan Lukáš από το Κλινικό και Ερευνητικό Κέντρο για την Εντερική Φλεγμονή.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ανάπτυξη της βιολογικής θεραπείας είναι πολύ δυναμική τα τελευταία χρόνια και οδεύει προς τη μέγιστη ατομική θεραπεία, νέες προετοιμασίες και εστίαση όλο και περισσότερο στην ασφάλεια και την αύξηση της άνεσης των ασθενών. «Είναι πιθανό στο εγγύς μέλλον η χρήση βιολογικής θεραπείας να επεκταθεί και σε ασθενείς με πολύ περίπλοκη πορεία εντερικής φλεγμονής (κυρίως νόσου του Crohn) μετά από χειρουργική επέμβαση με στόχο την πρόληψη επανεμφάνισης φλεγμονής και πιο σοβαρής βλάβης. στο έντερο», προσθέτει.
Η βιολογική θεραπεία είναι παρόμοια επιτυχής, για παράδειγμα, στην περίπτωση της ημικρανίας. Δεδομένα από το Τσεχικό Μητρώο Ασθενών με Ημικρανία στη Νέα Προληπτική Θεραπεία (ReMig) δείχνουν ότι, ενώ πριν από την έναρξη της βιολογικής θεραπείας, οι ασθενείς εμφάνισαν κατά μέσο όρο 10,9 ημέρες με ημικρανία ανά μήνα, εννέα μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας, σημειώθηκε πτώση στις 3,1 ημέρες.
«Τα δεδομένα δείχνουν ότι αυτή η θεραπεία μπορεί να μειώσει τον αριθμό των επιθέσεων κατά το ήμισυ ή περισσότερο, επιπλέον να συντομεύσει τη διάρκεια της επίθεσης και να μειώσει την έντασή της. Παρατηρούμε επίσης ελάχιστες παρενέργειες με βιολογικά φάρμακα», εξηγεί ο MUDr. Tomáš Nežádal, Ph.D., πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της ReMig, ο οποίος είναι επίσης πρόεδρος του Τμήματος διάγνωσης και θεραπείας πονοκεφάλων της Τσεχικής Νευρολογικής Εταιρείας.
«Όταν επιλέγουμε έναν κατάλληλο ασθενή για βιολογική θεραπεία, πριν την ξεκινήσουμε, πρέπει να αποκλείσουμε ότι δεν πάσχει από κάποια χρόνια λοίμωξη, για παράδειγμα, τη λεγόμενη κρυφή φυματίωση ή ίσως μολυσματικό ίκτερο. Όλα αυτά πρέπει να αποκλειστούν γιατί τα βιολογικά φάρμακα θα μπορούσαν να προκαλέσουν ενεργοποίηση και εκδήλωση αυτών των λοιμώξεων. Γενικά, οι πιο συχνές παρενέργειες των βιολογικών φαρμάκων είναι οι λοιμώξεις, αλλά στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων είναι κοινές λοιμώξεις, για παράδειγμα, της ανώτερης αναπνευστικής οδού», λέει ο καθηγητής Petr Němec.
Πόροι:
Λουλούδια 2023-31
