«Αυτό που με γοητεύει περισσότερο στα μανιτάρια είναι το μυστήριό τους. Για να αναπτυχθούν, πρέπει να γίνει ένα θαύμα και πολλά πράγματα πρέπει να ταιριάζουν μεταξύ τους – υγρασία, θερμοκρασία, η σύνθεση του δάσους και του εδάφους», λέει ο Jiří Véle, ένας ερασιτέχνης μυκητολόγος και πρόεδρος του Mycological Club στο Unhošt.
Τι σας έκανε να μαζέψετε μανιτάρια;
Μερικές φορές νιώθω σαν να γεννήθηκα με αυτό. Ως μικρό αγόρι, όταν βρήκα ένα μανιτάρι που δεν ήξερα, ήθελα να μάθω πώς λέγεται και σε τι είναι καλό. Από πολύ μικρός πήγαινα σε μια μυκητολογική κλινική στην οδό Karmelitská στο Malá Strana της Πράγας, αγόρασα διάφορα εξειδικευμένα βιβλία και σταδιακά έφτασα σε κάποιες γνώσεις. Δεν ισχυρίζομαι ότι ξέρω μανιτάρια. Αυτό είπε ο František Smotlacha, ο ιδρυτής της τσέχικης μυκητολογίας, ότι όποιος ισχυρίζεται ότι γνωρίζει μανιτάρια ξέρει «μανιτάρια».
Πώς είδαν οι γονείς σου τον πειραματισμό σου με τα μανιτάρια;
Με μεγάλη δυσπιστία, γιατί πράγματι μάζευαν μανιτάρια, αλλά ό,τι είχε πηχάκια στο κάτω μέρος τους ήταν κοριοί και δεν τρώγονταν ποτέ στο σπίτι μας. Όταν άρχισα να φέρνω στο σπίτι διάφορα άγνωστα μανιτάρια, ο πατέρας μου φρικάρωνε πάντα και έλεγε: «Θα πεθάνω από οτιδήποτε, αλλά ποτέ από δηλητηρίαση από μανιτάρια, γιατί απλά δεν θα το φάω».
Τι σας ελκύει περισσότερο στη συλλογή μανιταριών;
Η δυνατότητα να πάτε στο δάσος, να περιτριγυριστείτε απόλυτα από τη φύση, τη γαλήνη και την υπέροχη αρμονία της. Οι άνθρωποι πραγματικά δεν τους αρέσει να πηγαίνουν μαζί μου για να μαζέψουν μανιτάρια, γιατί σχεδόν ποτέ δεν κοιτάζω το έδαφος, αλλά τα δέντρα, όπου τι φυτρώνει, και από αυτό συμπεραίνω τι μπορεί να αναπτυχθεί. Λοιπόν, συνήθως μπορώ να βρω τα είδη που θέλω εκεί. Συνειδητοποιώ ταπεινά την κοινωνία των μανιταριών με τα δέντρα. Δεν τρώω σχεδόν καθόλου μανιτάρια ο ίδιος, και όταν το κάνω, είμαι πραγματικά πολύ επιλεκτικός. Δεν τα μαζεύω για κατανάλωση, αλλά τα λατρεύω ως μυστηριώδη αντικείμενα.
Όταν περπατάτε μέσα στο δάσος κατά την περίοδο των μανιταριών, προσφέρεται συχνά η μη ελκυστική θέα των μανιταριών που έχουν ανακαλυφθεί που οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν και έτσι τα καταστρέφουν. Μπορεί να βλάψει τα μανιτάρια;
Δυστυχώς, δείχνει μια αγένεια σε σχέση με τη φύση, και δεν είναι ωραίο θέαμα, φυσικά. Από την άλλη, ευτυχώς, τα μανιτάρια θα επιβιώσουν, γιατί δεν θα ενοχλήσει το υπομανιτάρι τους, που είναι υπόγειο. Καταστρέφετε τα χαμόκλαδα παίρνοντας ένα πριόνι και κόβοντας δέντρα ή με κάποιον άλλο τρόπο —όπως η αποστράγγιση ή η κατασκευή αυτοκινητόδρομου— αλλάζοντας το φυσικό περιβάλλον. Ο αυτοκινητόδρομος μπορεί να απέχει ένα χιλιόμετρο από το δάσος, αλλά θα αλλάξει ριζικά τους υδρογεωλογικούς δεσμούς στη φύση και το δάσος θα σταματήσει να παράγει μανιτάρια.
Η εμφάνιση του μανιταριού Dupainova στη νότια Σλοβακία σχετίζεται με την υπερθέρμανση, από όπου έφτασε και σε εμάς, στη νότια Μοραβία, τα τελευταία χρόνια.
Συγκεκριμένα, είναι πολύ σημαντικό σε σχέση με τα ανοιξιάτικα μανιτάρια μορέλ. Τους αρέσει ο ασβεστόλιθος και το αλκαλικό υπέδαφος. Οι μορέλες και οι πάπιες αναπτύσσονται πολύ περισσότερο σε τέτοιες συνθήκες από ό,τι αλλού. Το České středohoří, που είναι πάνω σε βασάλτη, δεν αντιστοιχεί λίγο με αυτό, αλλά και πάλι υπάρχουν θύλακες από διάφορους πορσελανίτες και μάργες, και τους ταιριάζουν επίσης.
Οι Morels και οι πάπιες αγαπούν το Bohemian Karst, αλλά πρέπει να επισημάνω ένα πράγμα: είναι ένα εθνικό φυσικό καταφύγιο με μοναδική βιοποικιλότητα, όπου κανείς δεν πρέπει να εγκαταλείψει το μονοπάτι πεζοπορίας και σίγουρα να μην μαζέψει μανιτάρια.
Έχω ακούσει για φίλους που άρχισαν να καλλιεργούν μόρπες στον κήπο τους αφού άρχισαν να χρησιμοποιούν σάπια φύλλα φλοιού. Ποια είναι η αλήθεια?
Είναι πραγματικά ενδιαφέρον, αλλά είναι αλήθεια. Ο φλοιός σάπιας φύλλα έχει ορισμένες ιδιότητες που ταιριάζουν σε συγκεκριμένους τύπους μορουλιών, οπότε αν το εφαρμόσετε στον κήπο σας το καλοκαίρι ένα χρόνο, υπάρχει μια αρκετά μεγάλη πιθανότητα ότι οι μορουλές θα αναπτυχθούν πραγματικά εκεί την άνοιξη του επόμενου έτους. Ωστόσο, αυτό το θαύμα συμβαίνει μόνο μία φορά. Αν θέλετε να το επαναλάβετε, πρέπει να εφαρμόσετε ξανά το φλοιό σάπιας φύλλα το καλοκαίρι.
Πηγές: Κείμενο του συγγραφέα, Λουλούδια 19/23,
